Będąc
mierniczym ORC, od samego początku spotykam się
z pytaniem: dlaczego świadectwo mojego jachtu
jest gorsze od innych świadectw jachtów tego
samego typu?
Odpowiedź jest prosta: bo widocznie czymś się
różni. Albo tylko świadectwo, albo, zazwyczaj,
jacht. Czyli jego parametry.
Oczywiście taka dociekliwość armatora jest
bardzo pożyteczna. Raz - świadczy o
zainteresowaniu, dwa - pozwala wyłapać błędy.
Ale powiedzmy, że się uparliśmy. Wtedy trzeba
wziąć świadectwa obu jachtów i zacząć
porównywać.
Jeżeli wartości GPH dwóch jachtów się różnią, to
zawsze wynika to z czegoś. Czysta matematyka.
Ważne żeby zdawać sobie sprawę, że jakieś inne
świadectwo, z innego kraju, tym bardziej z
innego roku, nie jest żadnym autorytetem.
Zwłaszcza świadectwo Club.
W opisie będę korzystał ze świadectwa swojego
jachtu, czyli świadectwa International.
Zaczynamy od podstaw, czyli ramek opisanych jako
general i hull.
Rok wystawienia certyfikatu jest ważny, bo z
tych samych danych, w różnych latach, otrzymuje
się różne (w sensie GPH) świadectwa.
Każde świadectwo oparte jest na pliku kadłuba
(offset file). Trzeba sprawdzić nazwę pliku oraz
z kiedy plik jest. Starsze pliki mogą być słabej
jakości, mogą nie uwzględniać zmian balastu czy
płetw/skegów, mogą być mocno uproszczone (czyli
ze zbyt małą liczbą wręgów i punktów na
wręgach).
Plik kadłuba Czarodziejki jest indywidualny,
powstał przez skanowanie kadłuba. Jesienią
zeszłego roku został uzupełniony o dokładne
pomiary płetwy balastowej. Dlatego ma w nazwie
rok 2019 i datę.
Z plikiem kadłuba wiąże się wyliczona masa
jachtu. Displacement jest ważnym parametrem,
jednym z kluczowych.
Różnice mogą być w przypisaniu do dywizji (IMS
Reg. Division) oraz w bonusie za Forward
Accomodation. Te dwa parametry często są do
weryfikacji, bo przydzielane były albo kiedyś wg
innych przepisów, albo niesłusznie. Kolejnym
parametrem jest rodzaj kadłuba (Hull
Construction) - zdarzają się błędy, gdy np.
przypisany jest Solid zamiast Cored.
Duży wpływ na wartość GPH ma maksymalna waga
załogi. Może być albo domyślna, albo
deklarowana. W przypadku Czarodziejki waga
maksymalna jest obniżona, bo pływamy tylko w
trzy osoby. Warto zerknąć na pozycję „non manual
pwr” - na dużych jachtach, które mają np.
elektryczne kabestany, ma to znaczenie.
Tabelka „Sails Limitation” mówi nam od razu, czy
jacht używa żagli dodatkowych, czy nie (wtedy
Spinnakers = 0) oraz czy ma bonifikatę za roler
sztaksli i związane z tym ograniczenie liczby
sztaksli do jednego (poza żaglami na ciężką
pogodę). Czasami w tej tabelce widać wpis
„Dacron sails”, który oznacza,że na pokładzie
nie ma żagli (poza dodatkowymi) z materiału
innego niż dakron - jest za to bonifikata.
CDL jest parametrem wyliczonym, ważnym, i wynika
np. z rodzaju kadłuba. Duże różnice w tym
miejscu mogą wynikać z błędów w świadectwie.
Zawsze pytanie powstaje - w którym świadectwie?
Przejście na drugą stronę świadectwa może trochę
zniechęcić. Mnóstwo symboli z liczbami. Ale są
tam ważne rzeczy.
Tabelka „Inclining test...” mówi nam o pomiarach
na wodzie. Pomiarach wolnych burt oraz o
pomiarach stateczności. Zerkamy na datę
pomiaru. Jeżeli jest starsza niż 10 lat, to
powinna w nas wywołać chwilę zadumy. Oczywiście
jest możliwe, że przez te lata na jachcie nic, w
sensie konstrukcyjnym, się nie zmieniło. Poza
np. wymianą silnika na lżejszy lub
akumulatorów...
Interesuje nasz wartość RM measured - to
zmierzony moment prostujący. Z tego wynika także
kąt stateczności granicznej i indeks
stateczności. Jeżeli jacht ma świadectwo Club,
to mógł nie przejść pomiarów stateczności. Wtedy
program przyjmuje jakąś wartość domyślną.
Często, niestety, na korzyść jachtu. Tak czy
inaczej, duże różnice w RM mówią nam o tym, że
stateczność jachtów nie jest taka sama. A to się
przekłada na GPH, a zwłaszcza na CDL.
Tabelka Rig zawiera najwięcej danych. No cóż,
takielunek ma wiele parametrów. Warto zwrócić
uwagę, czy w górnej części wszystkie rubryki
mają przypisaną wartość (np. Inner Stay). Jeżeli
brak danych, to program, konsekwentnie,
przypisuje wartość najmniej dla jachtu
korzystną.
Dolna część jest już mocno związana z żaglami.
Wymiary P oraz E decydują o powierzchni końcowej
grota. IG, ISP to wysokości podnoszenia sztaksli
i spinakerów. Pół metra naprawdę robi różnicę.
Tak samo jak wymiary profilu masztu, ewentualne
taperowanie. SPL i TPS są także ważne, od nich
zależy efektywność żeglowania na kursach
pełnych. SPL, czyli wymiar spinakerbomu, jest
ważny także jako wytyk dla sztaksli. Jeżeli SPL
nie ma wartości, to nie wolno używać wytyków do
sztaksli.
MWT to waga masztu. Brak tej wartości jest
niekorzystny i ma wpływ na świadectwo. Jeżeli
oba jachty mają wartość MWT to warto sprawdzić
na ile się one różnią.
Kolejną tabelką, i to mocno niedocenianą, jest
PROPELLER. Różnice między śrubą składaną a stałą
są olbrzymie. O całkowitym oporze pędnika mówi
nam wartość PIPA. Im wyższa, tym większy opór i
tym większy GPH. Wartości PIPA w setnych
częściach, czyli na drugim miejscu po przecinku,
są podejrzane. Może to być błąd (częsty w
wymiarach elementów pędnika) lub stała, duża
śruba.
Właściwie to PIPA > 0,0050 już powinna
wywołać dzwonek alarmowy w głowie. Zwłaszcza ze
składaną śrubą.
Parametry takielunku i żagli najlepiej widać na
rysunku. Np. sztag wewnętrzny, długość SPL czy
napinacz achtersztagu. Oraz maksymalne żagle.
Żagle to silnik jachtu, jego napęd i parametry
żagli są ważne. Głównie powierzchnie, ale także
materiał, wysokości podnoszenia, listwy w
sztakslach i rolery. Także to, czy są żagle
latające w sztakslach.
Inwentarz żagli. Tylko największe żagle danej
grupy mają wpływ na świadectwo.
Doszliśmy do końca. Po wyłapaniu różnic możemy
jeszcze raz przemyśleć swoje wątpliwości co do
wartości GPH w świadectwie.
|