Jeszcze całkiem niedawno jacht mógł mieć w danej chwili tylko jedno ważne świadectwo ORC. Od kilku lat to się zmieniło i sprawa trochę się skomplikowała. Pojawia się sporo wątpliwości na ten temat i stąd ten artykuł. Świadectwa ORC, aktualnie, dzielą się wg dwóch kryteriów. Jeden podział to świadectwa International lub Club. Drugi podział to świadectwa Regular, Double Handed, Non Spinaker. Pierwszy podział istnieje w ORC „od zawsze” i wynika głównie z zakresu wykonanych pomiarów. O pomiarach do obu rodzajów świadectw i jak świadectwa uzyskać, pisałem w artykułach tutaj i tutaj. Jeżeli na jachcie zostały wykonane pomiary w pełnym zakresie, to jacht może uzyskać świadectwo International lub Club. To zależy od decyzji armatora. Jeżeli warunek pełnych pomiarów nie został spełniony, to możliwe jest uzyskanie tylko świadectwa Club. W tej chwili jest tak, że oba świadectwa wyglądają niemal identycznie, różniąc się tylko kolorem grafiki. Zawierają na wszystkich stronach dokładnie te same dane. Różnica wynika z zakresu wykonanych pomiarów (ale o tym już było). Oraz w cenie uzyskania, odnowienia i zmiany świadectwa. Świadectwa Club są tańsze, ale tylko w kosztach w euro. Za to w regatach mistrzowskich (kraju, kontynentu, świata) można startować tylko ze świadectwem International. Te dwa główne typy świadectw dzielą się na trzy podtypy (albo rodziny - family po angielsku). Jacht w trakcie sezonu może mieć jednocześnie, i w ramach jednej opłaty, do trzech podtypów: Regular (albo Standard - ORC w tym względzie jest niekonsekwentny), Double Handed, Non Spinaker. Na przykładach wyżej widać świadectwa Standard (Regular). Wszystkie podtypy mają ten sam zakres prezentowanych danych, różnią się tylko nagłówkiem. Napisałem wyżej, że każdy jacht może mieć jednocześnie (i w jednej cenie) nawet wszystkie 3 podtypy świadectw. To prawda, ale pod pewnymi warunkami. Każdy podtyp może mieć dowolną konfigurację żagli podstawowych (grot i sztaksle). Ograniczenia są w deklarowanej wadze załogi oraz w żaglach dodatkowych (spinakery symetryczne i asymetryczne oraz żagle przednie typu set flying). W świadectwie Standard może być dowolna waga załogi oraz musi być przynajmniej jeden żagiel dodatkowy. W świadectwie Non Spinaker waga załogi także jest dowolna, ale nie może być w nim żadnego żagla dodatkowego. W świadectwie Double Handed konfiguracja żagli może być dowolna, ale waga załogi musi mieścić się w granicach 120-300 kg. Z powyższego wynika np. to, że jacht niemający żadnego żagla dodatkowego nie otrzyma świadectwa Standard, a z automatu świadectwo Non Spinaker (lub Double Handed, ale wtedy waga załogi podlega ograniczeniom). Założenie ORC było takie, że świadectwa DH będą wykorzystywane w bardzo wspieranych regatach załóg dwuosobowych, a świadectwa Non Spinaker w regatach z zieloną załogą, ale w Polsce jesteśmy bardziej kreatywni. Chodzi oczywiście o kombinacje związane z maksymalnym dopasowaniem świadectwa do danej imprezy, posiadanej załogi, oraz pogody. Jednocześnie unikaniu opłat za zmiany świadectw oraz częstego angażowania głównego mierniczego kraju przy zmianach świadectw. Oczywiście, jak kogoś stać, to ma większe pole manewru. U nas problem polega także na dostosowaniu świadectwa do regat samotników. Ale najpierw napiszę o uzyskiwaniu świadectw. Świadectwo może być wydane jako nowe, jako odnowione, jako zmienione. Jeżeli dany jacht nie miał nigdy świadectwa (przy danym właścicielu jachtu!), to uzyskuje świadectwo nowe. Wtedy trzeba zapłacić opłatę w euro do ORC oraz opłatę w złotówkach do mierniczego krajowego. Ta pierwsza opłata nie zawsze jest wymagana, to zależy od promocji w ORC i czasami od kraju. Przed kolejnym sezonem jacht uzyskuje świadectwo na zasadzie odnowienia. Wtedy trzeba zapłacić w euro do ORC oraz w złotówkach do głównego mierniczego. W trakcie sezonu, uzyskanie nowego podtypu świadectwa nie wymaga opłat w ogóle. Za to zmiana świadectwa, które już jest, dowolnego podtypu, jest płatna w euro do ORC i w złotówkach do mierniczego. Opłaty w euro do ORC są zawsze w tej samej wysokości, która zależy tylko od typu świadectwa (Int, Club). Opłaty do mierniczego są takie same dla obu typów świadectw (Int, Club), ale za to zależą od tego, czy świadectwo jest nowe, odnawiane czy zmieniane. Szczegóły są w cenniku. Innymi słowy, jeżeli np jacht nie miał w ogóle świadectw w danym roku, to chcąc uzyskać świadectwo (dowolnego podtypu), armator płaci w euro do ORC, a w złotówkach do mierniczego. W ramach tej opłaty może sobie zażyczyć dowolny podtyp świadectwa, albo dwa podtypy, albo od razu trzy (jeżeli to możliwe z punktu widzenia ograniczeń opisanych wyżej). Jeżeli na początku sezonu wyrabiamy świadectwo Standard, a za miesiąc chcemy mieć, np. na regaty samotników, świadectwo Non Spinaker, to przy tym drugim świadectwie nie płacimy nic. Ale jeżeli zmieniamy cokolwiek (zestaw żagli, wagę załogi, długość spinakerbomu, ogólnie cokolwiek) w już istniejącym świadectwie (Standard, DH, NS), to płacimy pełną opłatę w euro i opłatę za zmianę w złotówkach. I w ramach tej opłaty możemy zmienić wszystkie podtypy świadectwa. Polityka armatora może być różna. Jeżeli wiemy, że będziemy zmieniać świadectwo w trakcie sezonu (bo np. zamówimy nowy żagiel albo zmieni się załoga) to można na początku sezonu wyrobić świadectwo Club, a przed imprezą mistrzowską zmienić je na Int. To obniży nam opłaty w euro. Ponieważ teraz jacht może mieć w sezonie nawet trzy różne świadectwa, to ważne jest, żeby wiedzieć na jakim świadectwie płynie się w danych regatach. Trzeba sprawdzić, jakie świadectwo zostało przyjęte przez osobę do liczenia wyników regat. Bywają pomyłki, i trzeba zawsze prosić o listę startową, na której typ świadectwa powinien być pokazany. Sędzia, osoba przyjmująca zgłoszenie, powinni zapytać o typ świadectwa, jakie deklarujemy na daną imprezę.